Γκρεμίζοντας τα στερεότυπα - Διαγενεακή μάθηση!

20.03.19

Τα στερεότυπα είναι μόνο κοινωνικά, όχι πραγματικά!

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πόσα πολλά μπορούν να μας «διδάξουν» οι νέοι; Έχετε αναρωτηθεί πώς οι γνώσεις και οι εμπειρίες των νέων μπορούν να είναι ένα παράθυρο αλλαγής για τον ενήλικα, ένα βήμα κατανόησης, μία ευκαιρία για τον μικρό να διδάξει στον μεγάλο και ο μεγάλος με τη σειρά του να μεταφέρει όλα αυτά που τόσα χρόνια η ζωή του δίδαξε (EPALE, 2017); Κάτι θυμίζει αυτή η σχέση, σωστά;. Θυμίζει κατασκήνωση... Καθημερινά στο χώρο της κατασκήνωσης έρχονται σε επικοινωνία διαφορετικές ηλικιακές κατηγορίες. Η επικοινωνία αυτή φέρνει κοντά ανθρώπους από διαφορετικές γενιές που βρίσκονται στο ίδιο περιβάλλον, που συζητούν μεταξύ τους και ανταλλάζουν τις απόψεις τους.

Για να πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Σε παγκόσμιο επίπεδο το φαινόμενο του χάσματος ανάμεσα στις γενιές αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα προβλήματα. Το φαινόμενο αυτό περιγράφηκε επιστημονικά για πρώτη φορά το 1960 σύμφωνα με έρευνες που πραγματοποιήθηκαν ανάμεσα σε φοιτητές και στους γονείς τους (Giancola, 2006). Από τότε έγινε εμφανής ότι είναι δύσκολο να απαλειφθεί πλήρως αλλά γίνονται πολλές προσπάθειες (Bengtson, 1970).Μία από αυτές τις ιδιαίτερες και πρωτότυπες προσπάθειες είναι η διαγενεακή μάθηση μέσω της διαγενεακής επικοινωνίας. Η διαγενεακή μάθηση ορίζεται ως ο τρόπος με τον οποίο άνθρωποι από όλες τις ηλικίες μπορούν να διαδώσουν τη γνώση αναμεταξύ τους. Η διαγενεακή μάθηση αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της Διά Βίου Εκπαίδευσης, όπου οι γενιές εργάζονται σε κοινό περιβάλλον με σκοπό να αναπτύξουν δεξιότητες, αξίες και γνώσεις. Πέραν από την ανταλλαγή γνώσης, η διαγενεακή μάθηση προωθεί την αμοιβαία ανάπτυξη της εκπαιδευτικής σχέσης ανάμεσα στις διάφορες γενιές και ενισχύει την κοινωνική συνοχή, ελαχιστοποιώντας το λεγόμενο χάσμα των γενεών (EPALE, 2017).

Η διαγενεακή μάθηση αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της
Διά Βίου Εκπαίδευσης

Βασικός στόχος της διαγενεακής επικοινωνίας είναι η προώθηση της αλληλοκατανόησης και του αλληλοσεβασμού μεταξύ των "μεγάλων" και των "μικρών" μέσω διάφορων ευεργετικών δραστηριοτήτων, όπως ή διδασκαλία νέων τεχνολογιών από μικρούς για μεγάλους, παραδοσιακά παιχνίδια σε ομάδες με μικτές ηλικίες, τραγούδια, δημιουργική γραφή και πολλά πολλά ακόμα. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και στην κατασκήνωση, όπου οι νέοι έρχονται σε επαφή με μεγαλύτερους ανθρώπους και δημιουργούν ομάδες και κοινότητες μέσα στις οποίες συνυπάρχουν. Αυτές οι ομάδες δίνουν στις νεότερες και στις παλαιότερες γενιές την ευκαιρία της αλληλεπίδρασης και της προσφοράς (EPALE, 2017).

Ακριβές παράδειγμα αυτής της επικοινωνίας μέσα στους Ελαιώνες αποτελούν, κατά κύριο λόγο, οι Ελαιωνικοί αγώνες. Εμπνευσμένοι από το πνεύμα των Ολυμπιακών Αγώνων και εμποτισμένοι από παιδαγωγικές αρχές και μουσικοκινητικά και αθλητικά παιχνίδια δίνουν το κατασκηνωτικό στίγμα της διαγενεακής μάθησης. Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες και κάθε ομάδα εκπροσωπεί ένα χρώμα.Ο διαχωρισμός πραγματοποιείται με τέτοιο τρόπο ώστε κάθε ομάδα να έχει ίσο αριθμό αντιπροσώπων από κάθε ηλικία. Κάθε ομάδα, συνεπώς, αποτελείται από παιδιά και μεγάλους όλων των ηλικιών, αγωνιζόμενοι σε διάφορα αθλήματα και παιχνίδια. Έτσι όλοι μαθαίνουν να συνεργάζονται και να βοηθούν ο ένας τον άλλον ανεξαρτήτως ηλικίας.

Συνοψίζοντας, με άλλα λόγια, της διαγενεακής επικοινωνίας είναι να φέρει κοντά ανθρώπους διαφορετικών ηλικιών, ώστε να αυξηθεί η διαγενεακή αλληλεγγύη. Τα ερεθίσματα που λαμβάνει κάθε γενιά συμβάλλουν στην προσωπική ανάπτυξη και στην κοινωνική ένταξη. Οι μεγαλύτεροι μοιράζονται τη γνώση και την εμπειρία τους και οι νέοι μεταδίδουν τη ζωντάνια τους (EPALE, 2017). Τονίζεται πως οι νέοι και τα παιδιά αποτελούν το μέλλον του κόσμου και μας θυμίζουν πόσο όμορφη και αισιόδοξη, γεμάτη ανεμελιά και χαρά θα πρέπει να είναι η ζωή μας. Επιπλέον, οι μεγαλύτεροι αποτελούν πηγή έμπνευσης και γνώσης. Συνεπώς η ελαχιστοποίηση του χάσματος των γενεών και η ενίσχυση της διαγενεακής επικοινωνίας μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμη και σημαντική για όλους μας ανεξαρτήτως ηλικίας σε διάφορους τομείς της ζωής μας.

Περισσότερα ενδιαφέροντα άρθρα εδώ:

Σκλόπη Ανδρομάχη
Φοιτήτρια Δημοσιογραφίας, ΑΠΘ

Βιβλιογραφικές πηγές:

Bengtson, V. L. (1970). The generation gap: A review and typology of social-psychological perspectives. Youth & Society, 2(1), 7-32

Διαγενεακή μάθηση (2017), EPALE, Ηλεκτρονική Πλατφόρμα για την Εκπαίδευση Ενηλίκων στην Ευρώπη

Διαγενεακή μάθηση: πώς μπορούν να καταρριφθούν στερεότυπα που διχάζουν γενιές και ηλικίες και πώς μπορεί να ωφελήσει κάτι τέτοιο; (2017), EPALE, Ηλεκτρονική Πλατφόρμα για την Εκπαίδευση Ενηλίκων στην Ευρώπη

Giancola, F. (2006). The generation gap: More myth than reality. Human Resource Planning, 29(4), 32-38

Gravett, L. (2007). Bridging the generation gap. Red Wheel/Weiser

Tagged underπαιδί, διαγενεακή μάθηση, παιδί και κατασκήνωση,