Διδάσκεται άραγε η ευτυχία;

26.03.19

Μία λέξη, πολλά συναισθήματα, περισσότερα ερωτήματα

Τι είναι η ευτυχία; Πού μπορούμε να βρούμε την ευτυχία; Κερδίζεται ή διδάσκεται η ευτυχία; Ερωτήματα που συνήθως στην καθημερινότητα δεν μας απασχολούν αλλά υπάρχουν στιγμές που η ζωή μας αναγκάζει να τα σκεφτούμε. Ευτυχία, σύμφωνα με το Μπαμπινιώτη, είναι η ευδαιμονία, δηλαδή, η πλήρης ικανοποίηση κάποιου από τη ζωή (2008, σ.392). Ομοίως, ο Lalande (1995) καταγράφει στο λεξικό του ότι η ευτυχία είναι «κατάσταση της πλήρους ικανοποιήσεως που γεμίζει όλη τη συνείδηση». Προσεγγίσεις συγκεκριμένες σε μία έννοια αφηρημένη που και ακόμα αν τα λεξικά εξηγούν με τρόπο ακριβή φαίνεται δύσκολο να την περιγράψουμε πρακτικά στην πραγματική ζωή μας.

Η έννοια της ευτυχίας και συγκεκριμένα, ο αγώνας για την επίτευξη της, αποτελεί ένα διαχρονικό αντικείμενο μελέτης, το οποίο έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον τόσο σπουδαίων προσωπικοτήτων της αρχαιότητας όσο και σύγχρονων εκπροσώπων από διαφορετικούς κλάδους της επιστήμης. Ως γνωστόν, κατά τον Αριστοτέλη «αφού, λοιπόν, η ευδαιμονία είναι ενέργεια της ψυχής σύμφωνη με την τέλεια αρετή, πρέπει τώρα να μιλήσουμε για την αρετή. Ίσως με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουμε, επίσης, να διακρίνουμε ακόμη καλύτερα την ουσία της ευδαιμονίας» (1102a 13, 6-9). Με άλλα λόγια, η εστίαση στην ψυχή δεν αφορά κάποιο είδος ασκητισμού που έχει να κάνει με την περιφρόνηση της σάρκας, αλλά την κατάδειξη της πεποίθησης ότι χωρίς την ψυχική καλλιέργεια δεν μπορεί να οδηγηθεί κανείς στην ευτυχία (Λυπουρλής & Μωραΐτου, 2003).

Ευτυχία είναι ευδαιμονία μέσα από την αρετή, μέσα από τις ποιοτικές σχέσεις, μέσα από τον τρόπο ζωής!

Από την άλλη πλευρά, η σύγχρονη επιστήμη προσπαθεί να δώσει έναν ορισμό αυστηρότερο. Σύμφωνα με επιστημονική έρευνα του Χάρβαρντ, τα θετικά συναισθήματα είναι αποτέλεσμα της οικοδόμησης και διατήρησης ποιοτικών σχέσεων ανάμεσα στους ανθρώπους. Αναλυτικότερα, η μελέτη, που τιτλοφορείται «Study of Adult Development», παρουσίασε «ότι τα άτομα που έχουν τις στενότερες σχέσεις με την οικογένεια, τους φίλους και τον κοινωνικό τους κύκλο είναι όχι μόνο πιο ευτυχισμένα αλλά και με καλύτερη υγεία» καταλήγοντας «πως για να είναι κάποιος ευτυχισμένος, η ποιότητα των σχέσεων είναι πιο κρίσιμος παράγοντας από την ποσότητα» (City.com.cy, 2016).

Συμπερασματικά, η ευτυχία προέρχεται, κυρίως, από την εμπειρία και κατ’ επέκταση από τη διαδικασία της μάθησης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το μάθημα «Ψυχολογία και Καλή ζωή», που πραγματοποιείται στο πανεπιστήμιο του Γέιλ, αριθμώντας 1.182 εγγεγραμμένους φοιτητές οι οποίοι «θέλουν να αλλάξουν, να γίνουν περισσότερο ευτυχισμένοι και να αλλάξουν την κουλτούρα εδώ στο πανεπιστήμιο», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η καθηγήτρια Ψυχολογίας, Λάουρι Σάντος. Διαφορετικά, στόχος της καθηγήτριας είναι «να διδάξει στους φοιτητές πως να ζήσουν μια πιο ευτυχισμένη και πιο ικανοποιητική ζωή εστιάζοντας στη θετική ψυχολογία και στην αλλαγή της συμπεριφοράς» (Lifo.gr, 2018).

Περισσότερα ενδιαφέροντα άρθρα εδώ:

Ελευθερία Ραφαέλα Γερολύμου
Φοιτήτρια Δημοσιογραφιας, ΑΠΘ

Βιβλιογραφικές πηγές

Lalande A. (1955), Λεξικόν της φιλοσοφίας, Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός, μετάφραση: Φικιώρης Ευτύχιος Π.

Μπαμπινιώτης Γ. (2008), Λεξικό για το σχολείο & το γραφείο, Β’ έκδοση, Κέντρο Λεξιλογίας, Αθήνα

Αριστοτέλης: «Ηθικά Νικομάχεια», πρώτο βιβλίο, Α’ τόμος, εκδόσεις ΖΗΤΡΟΣ, μετάφραση Δημήτριος Λυπουρλής, Θεσσαλονίκη 2006

Δημήτρης Λυπουρλής, Δέσποινα Μωραΐτου (2003), Αρχαία Ελληνικά Φιλοσοφικός Λόγος, Γ΄ τάξη Ενιαίου Λυκείου, θεωρητική κατεύθυνση, Ε΄ έκδοση, Οργανισμός Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων, Αθήνα

Ζαλιμίδου Μαρία Βασιλεία (2011), Η έννοια της φύσης του ανθρώπου στην Παιδαγωγική του Ζαν-Ζακ Ρουσσώ, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής, Ανακτήθηκε από: http://ikee.lib.auth.gr/record/127820

Άλλες πηγές

City.com.cy (2016, 24 Ιανουαρίου), 75χρονη έρευνα του Χάρβαρντ μας λέει τι είναι ευτυχία, Ανακτήθηκε από http://city.sigmalive.com/article/2016/1/24/75hroni-ereyna-toy-harvarnt-mas-leei-ti-einai-eytyhia/

Study of Adult Development, Ανακτήθηκε από https://www.adultdevelopmentstudy.org/ (επίσημη ιστοσελίδα έρευνας)

Lifo.gr (2018, 7 Φεβρουαρίου), Ευτυχία: Αυτό είναι το πιο δημοφιλές μάθημα στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ, Ανακτήθηκε από https://www.lifo.gr/now/life/179583/eytyxia-ayto-einai-to-pio-dimofiles-mathima-sto-panepistimio-toy-geil (πηγή άρθρου: New York Times)

Εικόνα 1: https://www.anapnoes.gr/eftichia-ine-na-patas-sti-gi-ochi-na-petas-sta-sinnefa/

Εικόνα 2: https://www.sansimera.gr/worldays/251

Περισσότερα άρθρα σχετικά με την κατηγορία:

Ετικέτες: ευτυχία, magazino, εκπαίδευση,